همه چیز در مورد کشت پیاز به همراه پیشنهاد درآمدزایی

این بار آمارد قصد دارد در بخش معرفی کسب و کارهای کشاورزی، پیاز را که به دلیل کاربردهای زیاد آن، از اولویت های کاشت برای کشاورزان محسوب می شود، به شما پیشنهاد کند.

با ما همراه باشید تا نکاتی در مورد کاشت پیاز، پرورش و چگونگی کسب درآمد از آن و … به شما عرضه کنیم.

● بد بو، اشک آور ، اما مقوی!

پرهیز از خوردن پیاز بخاطر بوی بد، وقتی نادیده گرفته می شود که به خاصیت آن پی ببریم!

1. پیاز دارای ویتامین های مختلف مخصوصاً ویتامین c است و مانع رقیق شدن خون می شود.
2. پیاز به علت داشتن کلسیم زیاد در تحکیم استخوان بندی نقش داشته و باعث جلوگیری از نرمی استخوان می شود.
3. موجب تنظیم قند خون و جلوگیری از دیابت می‌شود.
4. همچنین می توان به پیاز برای مبارزه با عفونت ها و کاهش التهاب اعتماد کرد.

● زرد، سفید یا قرمز، انواع مختلف پیاز

سه نوع پیاز وجود دارد که برای کشت باید یکی از آن ها را انتخاب کرد:

• پیاز زرد، طلایی رنگ است و طعم کمی شیرینی دارد.
• پیاز سفید تیز و کمی تندتر از پیاز زرد است.
• رنگ پیاز قرمز، بنفش است که اغلب به جای پخته شده، به صورت تازه خورده می شوند.

● بسته به اینکه کجا زندگی می کنید باید نوع پیاز را انتخاب کنید

پیاز از لحاظ کشت به دو دسته تقسیم  می شود: روز بلند و روز کوتاه.

پیاز روز بلند

به ۱۴ تا ۱۶ ساعت طول روز برای رشد نیاز دارد. یعنی اواخر بهار یا تابستان شروع به رشد می‌کند.

اگر در مناطق سردسیر هستید این نوع پیاز برای کشت مناسب تر است.

روز کوتاه

به ۱۰ تا ۱۲ ساعت طول روز برای شروع رشد نیاز دارد؛ که در زمستان یا اوایل بهار این امکان به وجود می آید.

اگر در مناطق گرمسیر زندگی می کنید پیاز روز کوتاه را برای کشت مناسب تر است.

● چه مکانی برای پرورش پیاز مناسب است؟!

• مکانی با تعداد زیادی اتاق و نور مستقیم انتخاب کنید.
• پیاز برای بزرگ شدن به فضای کافی نیازمند است.
• هنگام کاشت دقت داشته باشید که زمین تان توسط گیاهان بزرگ و یا درختان احاطه نشده باشد چرا که رشد پیاز در سایه به مشکل بر می خورد.

● سیر تا پیاز کشت و پرورش پیاز

معمولا پیاز را به دو طریق کشت می دهند:
با استفاده از پیازچه و بذر پیاز

• ازبین دو روش کاشت پیازچه بیشتر توصیه می شود،چون نسبت به آب و هوای نامناسب مقاوم تر است.
• با کاشت بذر داخل خانه و سپس انتقال آن به فضای باز نیز می توان پیاز کاشت (نشاء).
• مختارید که با استفاده از نشاءها یا قلمه ها پیاز بکارید اما این کار سخت تر از کاشت با پیازچه یا بذر است.
• مخلوط کردن خاک با مواد ارگانیک و یا کودهای مغذی از ملزومات قبل از کاشت است.
• اسیدیته خاک شما باید چیزی در حدود ۶ تا ۶/۵ و عمق خاکتان حدود ۶۰ سانتی‌متر باشد.
• کاشت در خاک سنگین و سفت و نیز تهویه بستر نامناسب مساوی است با خسارت گیاه و پیازی با کیفیت نه‌چندان مطلوب.
• کشت در خاک‌های شنی با بافت درشت نیز موجب زودتر رسیدن گیاه می شود چرا که آب موجود را به سرعت از دست می دهد.
• پیاز را نباید بیشتر از یک اینچ در بالای خاک قرار داد؛ بیش از حد عمیق کاشتن مساوی است با کاهش رشد پیاز.
• هنگام کاشت دقت داشته باشید که پیازها را با فاصله ی ۴-۶ اینچ (۱۰/۲ – ۱۵/۲ سانتی‌متر) از هم جدا و بذرهای پیاز نیز ۱-۲ اینچ (۱/۵ – ۵/۱ سانتی‌متر) از هم فاصله داشته باشند.
• بعد از قرار دادن بذرها در سوراخ های حفر شده آنها را با ۳ تا ۳/۵ سانتی متر از خاک بپوشانید.
• دقت داشته باشید که عمق پیازچه ها از ۵ سانتی متر تجاوز نکند.
• می توانید با استفاده دست ها یا کفش های خود خاک را در بالای پیاز قرار دهید.
• خاک سفت بهتر از خاک سست، پیاز را رشد می دهد. کمی آب در انتهای رشد کافی است تا رشد آن را مشاهده کنید.
• نشاء های پیاز نسبت به پیازچه ها یا بذرها به آب بیشتری نیاز دارند.بنابراین اگر نشاء کاشته اید رطوبت بسیار کمی به خاک می دهد.

● از نکات زیر غافل نشوید

• جمع شدن آب در بخش پایه گیاه می تواند موجب پوسیدگی ریشه شود.
• آب یکی از مهمترین نیازهای پیاز برای رشد مطلوب است در حالیکه ریشه های پیاز تا عمق کمی پیش روی می کنند و به رطوبت اعماق خاک دسترسی ندارند
• پیاز گیاهی است که به خوبی ریکاوری شده و دوباره شروع به رشد می کند.
• بهتر است تا زمانی که ریشه ها شکل می گیرند رطوبت خاک را حفظ کنید.
• می توانید از مالچ جهت جلوگیری از رشد علف های هرز استفاده کنید.
• بد نیست بدانید که پیاز به طور طبیعی با رشد به سمت سطح خاک هدایت می شود و ریشه ها در بیرون تشکیل می شوند.
• اگر ریشه ها بالا آمدند بهتر است اجازه دهید تا توسط نور آفتاب خشک شوند.

● آبیاری پیاز

برای آبیاری پیاز، نکات زیر را به خاطر داشته باشید:

1. حفظ رطوبت اطراف ریشه پیاز را در زمین های شنی فراموش نکنید چون در این نوع زمین ها سطح فوقانی خاک خیلی زود خشک می‌شود.
2. آبیاری سبک بین سه تا چهار نوبت به فاصله ۴ تا ۵ روز، تا زمانی که بذر سبز شود مورد نیاز است.برای راحت تر جوانه زدن بذر، سطح خاک باید همیشه دارای رطوبت باشد.
3. پس از سبز شدن بذرها بسته به بافت خاک منطقه و دما و رطوبت محیطی نوبت آبیاری به ۵ تا ۷ روز یک بار می‌رسد.
4. در کشت سنتی آبیاری به شکل سنتی و در کشت مستقیم ردیفی، کشت نشائی و آنیون ست(پیازچه)، آبیاری از نوع نوار تیپ مناسب‌تر است.
5. از آنجا که پیاز، بذر ریز و سیستم ریشه ضعیفی دارد، آبیاری نشتی و غرقابی ممکن است بذر را شسته و یا نشا را جا به جا کند.

● شیوه ی برداشت پیاز

در مورد برداشت پیاز دانستن نکات زیر ضروری‌ است:

1.  برخی ارقام، خصوصا خارجی غده روی سطح زمین تشکیل می‌دهند که در این صورت می توان با دست برداشت کرد.
2. ارقام ایرانی فقط با کمک بیل یا ابزار مکانیکی قابل برداشت هستند.
3. برای مصرف بلافاصله ی پیاز در صورت نرسیدن غده ها به اندازه کافی،‌ مشکل چندانی بوجود نمی آید، ولی اگر برداشت پیاز به منظور انبار کردن و نگهداری طولانی مدت صورت بگیرد، باید کاملا رسیده باشند.
4. وقتی که بیش از ۵۰ %‌ قسمت های هوایی بوته ها شروع به افتادن و زرد شدن کنند، یعنی زمان برداشت پیاز فرا رسیده است.
5. تجربه نشان داده که وقتی ۲۵ %‌ بوته ها شروع به زرد شدن و افتادن ساقه نمودند،‌ باید برداشت پیاز را شروع کنیم.
6.  در مناطق سردسیر بهتر است که بعد از خم شدن ۹۰%‌ برگها، برداشت اتفاق بیفتد.
   

   در این صورت می توان یک یا دو هفته برداشت پیاز را جلو آورد البته این پیاز چندان برای انبارداری مناسب نخواهد بود.

7. معمولا قسمت های هوایی گیاه را پس از خشک شدن کاملشان به وسیله ی دست، قیچی مخصوص یا با ماشین سرزنی پیاز قطع می کنند.
8. معمولا ۱۲ تا ۲۵ میلی‌متر از قسمت هوایی را روی غده باقی می کارند تا سدی در برابر ورود عوامل بیماری زا باشد.
9. در صورتی که بخواهیم زودتر از موقع برداشت نماییم می بایست آبیاری را در زمان مناسب قطع کنیم.
   

   معمولا ۲۰ روز قبل برداشت این کار را انجام می دهند تا به نگهداری آن بعد از برداشت کمک نماید.

● عملیات خشک کردن پیاز

• پس از برداشت، بسته به رطوبت و درجه حرارت محل، معمولا پیاز را چند روز یا چند هفته در مزرعه روی زمین باقی می گذارند تا تمام رطوبت آن تبخیر و خشک شود و پوست آن به آسانی از بقیه پیاز جدا گردد.
• اگر هوای محل،‌ مرطوب یا بارانی باشد باید پیازها را زیر محل سر پوشیده ای و یا در داخل اتاق خشک کرد.
• خشک کردن پیاز قبل از حمل به انبار برای نگهداری زمستانه جزو ملزومات است .درجه خشک بودن آن در نگهداری در انبار بسیار موثر است.
• پیاز خشک خیلی دیرتر از پیاز مرطوب پوسیده می شود و یا مورد حمله انواع مختلف بیماری های انباری قرار می گیرد.

● خشک کردن به وسیله خوانچه های چوبی

• در بعضی مناطق از خوانچه های چوبی که ته آن با تور سیمی بسته شده و یا از قطعات چوبی فاصله دار تشکیل شده و یا جعبه هایی که ته و اطراف آن سوراخهایی برای عبور هوا دارد، برای خشک کردن استفاده می‌کنند.
• در این روش خشک کردن؛ پیازها را در خوانچه یا جعبه قرار داده و در مقابل آفتاب قرار می دهند.
• اگر خطر باران درپیش باشد، جعبه ها و یا خوانچه ها را روی هم قرار داده و رویشان را با سقفی موقت و یا پارچه تمیز ضدآب (برزنت)‌ می پوشانند.

● خشک کردن مصنوعی

اگر نتوانیم پیاز را به طور طبیعی خشک کنیم با روشی مصنوعی این کار را انجام خواهیم داد.

قرار دادن پیاز ۴ تا ۸ روز در معرض جریان هوای گرم (حداکثر حرارت تا ۳۰ درجه و رطوبت نسبی ۷۰% – ۶۰%‌ به میزان ۵/۲-۲ متر مکعب در هر دقیقه )‌ قرار می دهیم.

توجه داشته باشید که زمان خشک کردن مصنوعی بلافاصله پس از برداشت، در مرحله استراحت فیزیولوژیک است.

در غیر این صورت حرارت ۳۰ درجه سانتیگراد موجب افزایش جوانه زنی پیازها می شود.

سپس پیاز ها را خنک کنید تا برای نگهداری در انبار آماده شوند.

● با انبار کردن درست پیاز پس از برداشت؛ آن را به مدت طولانی تری نگه دارید

شرایط انبار نمودن پیاز بستگی به زمان، رقم و سایر عوامل کشت دارد، دانستن مطالب زیر ضروری و راهگشاست:

1. برای جلوگیری از پوسیدن و سبز نشدن، پیاز باید کاملا رسیده و خشک باشد و حرارت انبار پیاز حدود صفر درجه و رطوبت نسبی ۶۴ %‌ باشد.
2. برداشت به موقع،‌ قطع آبیاری قبل از برداشت و عدم مصرف کود ازته در مراحل آخر رشد باعث افزایش طول انبار داری پیاز می شود.
3. بهترین محل برای انبار کردن و حفظ پیاز، مکان خشک و خنک است که از پوسیدگی پیاز هم جلوگیری می کند.
4. برای تهیه ی مکان خشک و خنک، انبار را مجهز به تهویه کنید. تا هوا خنک و ثابت بماند.
5. منافذی در قسمت پایین دیوار نزدیک کف انبار، جهت تهویه ایجاد می‌کنند.
6. این منافذ را می توان درموقع لزوم مسدود نمود تا هوای گرم و یا مرطوب خارج به داخل انبار راه نیابد.
7. علاوه بر منافذ پای دیوار در سقف انبار نیز چند هواکش تعبیه می کنند تا با باز کردن این دو منفذ جریان هوا برقرار گردد.
8. قرار دادن پیازها در جعبه های کم عمق و سپس قرار دادن این جعبه ها بر روی یکدیگر، باعث برقراری جریان هوا بین آن ها می شود.

● چگونه جعبه های پیاز را روی هم قرار دهیم؟!

بین دو جعبه ای که روی هم قرار می گیرند و نیز بین جعبه های مجاور یکدیگر فاصله ی ۳ تا ۴ سانتیمتری لازم است.

یادآوری

درجه حرارت = حدود صفر درجه (می تواند از ۲- تا ۲+ درجه) باشد.

لازم به ذکر است که باید از یخ زدگی پرهیز شود.

● چگونه می توان از سبز شدن پیاز جلوگیری کرد؟!

از ماده مالیک هیدرازیر (Maleic Hydrazide) برای:

جلوگیری از سبز شدن پیاز،  به مقدار ۲/۲ کیلوگرم روی گیاهانی که ۵۰%  قسمت هوایی خوابیده اند استفاده می کنند.

زمان محلول پاشی بسیار مهم است:

اگر زودتر از موعد مصرف شود موجب پف کردن غده ها می شود.

اگر بسیار دیر انجام گیرد کمی از سبز کردن جلوگیری می نماید.

● مقدار سرمایه جهت کاشت و برداشت پیاز

اگر زمین را یک هکتار در نظر بگیریم:

• به سرمایه ای حدود ۴۲ میلیون تومان نیاز دارید.
• بعد از حدود ۶ ماه سودآوری خواهد داشت.
• متوسط برداشت پیاز ۵۰ تن در هر هکتار است.

● پیاز داغ، پیشنهاد ما برای درآمدزایی از پیاز در منزل

1. پوست گیری و شستن پیاز و خرد کردن خلالی آن.
2. قرار دادن پیاز در آب درحال جوش.
3. پس از چند جوش، پیاز را در آبکش قرار داده و آب اضافی را خارج کنید.
4.  روی پارچه پهن کنید تا خشک شوند.
5. کمی زردچوبه روی پیازها بریزید و با آن مخلوط کنید.
6. ظرف را روی حرارت ملایم قرار دهید و به میزان لازم روغن بریزید تا گرم شود.
7. سپس پیاز ها را به آرامی به آن اضافه کنید و اجازه دهید طلایی شوند
8. سپس هم بزنید تا کاملا یکدست سرخ شود.
9. پیاز ها را در صافی بریزید تا روغن اضافی آن خارج شود سپس مصرف کنید.

نکته

بهتر است پیاز ها را یکباره به ظرف روغن اضافه نکنید بلکه به دفعات و میزان کم بریزید

پس از اینکه کاملا سرخ شدند آنها را خارج کرده و سری بعدی را اضافه کنید.

اینکار باعث میشود پیاز داغ یکدست و طلایی داشته باشید.

● توصیه های جالب

• می‌توان پس از خارج کردن پیازها از آب جوش روی آنها بجای زردچوبه مقداری زعفران ریخت.
• رنگ زردچوبه و زعفران = خوشرنگ و طلایی شدن پیاز داغ.

این روش به شما پیاز داغ مجلسی و ترد میدهد که در تزئین آش و غذا نیز میتوانید از آن استفاده کنید.

• اگر این روش را امتحان کنید متوجه خواهید شد بهترین روش سرخ کردن پیاز همین روش است.
• پیاز داغ حاصل از این روش بسیار سبک و کریپسی می باشد.

● مقیاس کوچکتر

در مقیاس کوچکتر نیز، بستگی به سرمایه تان دارد.

در هر بخشی دستگاه مربوطه وجود دارد، که به جای کار با دست می توانید از آن بهره بگیرید.

مثلا پیاز خرد کن خانگی، می توانید با خرید این وسیله در مدت زمان کم حجم بیشتری پیاز خرد کنید.

حداقل با یک دستگاه شروع کنید.

کم کم دستگاه های بیشتری برای مراحل مختلف تهیه کنید و پله پله به کارتان رونق ببخشید.

قیمت دستگاه های کوچک زیاد نیست مثلا با یک میلیون و صد هزارتومان یک دستگاه خردکن پیاز می توان تهیه کرد.

طبیعتا با توجه به مدل دستگاه قیمت بیشتری می‌گیرد.

● چگونه بفروشیم؟!

می توانید بعد از بسته بندی مناسب، پیاز داغ ها را بفروشید.

در لینک زیر چند راه حل برای فروش محصولات خانگی پیشنهاد شده است

همه چیز درباره ی پرورش توت فرنگی تا درآمدزایی در منزل، توت فرنگی طلای سرخ کردستان